SDZ: hoe een Amsterdamse volksclub door een herinrichting sportief van de weg is gegleden.

De staat van Samenspel Doet Zegevieren

Hoe is het mogelijk dat één van de grootste voetbalverenigingen van Amsterdam sportief is weggegleden in slechts een paar jaar tijd? En hoe gaan nieuwbakken hoofdtrainer Donny Kessing en Danny Flemming, lid van de technische commissie, het zwalkende schip sportief weer op koers zetten? De tragedie van SDZ, dat veel sentiment oproept, en op welke wijze de vereniging met nieuw elan de stip op de horizon heeft gevonden. Over hoe je in geslagen positie toch ook weer verder kunt.

Het is de winter van 2019. Bij voetbalvereniging SDZ in Amsterdam-West was inmiddels de chaos compleet. De ene naar de andere rampspoed wist elkaar te overtreffen. De ‘oude hap’ van de club kon niet langer door één deur met de nieuwe generatie leden, er was overal ergernis en bij de ledenvergadering werd gesproken over mogelijk financieel wanbeleid. Het bestuur trad af bij de toenmalige Eerste klasser, die veelbelovend leek door te stoten naar het hogere amateurniveau. Leden met een langdurige staat van dienst bij de club, voornamelijk geïnteresseerd in het eerste elftal, botste met de nieuwe generatie Amsterdammers, in de volksmond spottend ‘yuppen’ genoemd. In de corona-jaren volgden – als direct uitvloeisel – enkele rechtzaken, die door het nieuw gevormde bestuur op juridisch vlak glansrijk werd gewonnen. Niets zou een gezondere toekomst meer in de weg staan…..

Pinautomaat

Anno 2024 zit SDZ met het vlaggenschip sportief gezien nog altijd in een vrije val naar beneden. Sinds de stekker uit de ‘pinautomaat’ voor spelers is getrokken en de faciliteiten zijn ingeperkt, lijken de hoogtijdagen vooral nog te bestaan in de fantasiewereld. Toch is er in de SDZ-harten hoop dat het sportieve tij zal keren. Het lukte voormalig profvoetballer Thijs Sluijter om de club in crisis nog enkele seizoenen – vaak met met hangen en wurgen – draaiende te houden in de Eerste klasse, maar moest in zijn laatste jaar uiteindelijk toegeven aan degradatie. Opvallend detail was dat zijn opvolger Mark Steur allereerst niet over de vereiste licentie beschikte. Sorteerde SDZ (on)bewust al ruim voor op degradatie naar de Tweede klasse, waar Steur wel bevoegd zou zijn? Steur ging als nieuwkomer na de degradatie vol frisse moed aan de slag met de spelersgroep, inclusief nieuwe aanwas, maar vertrok na enkele maanden bij SDZ. ,,Bepaalde visies van mij en het bestuur komen niet overeen”, zo lichte Steur zijn vertrek toe. Assistent-trainer Nick van Beek, meegekomen met Steur, werd gesteund door de spelersraad en spelersgroep en kwam zodoende voor de groep te staan als eindverantwoordelijke én aan het roer van een zinkend elftal. Roemloos bleef SDZ onderaan bungelen en degradeerde in het voorjaar als één van de eerste clubs in Amsterdam naar de Derde klasse, waar het komend seizoen in de zaterdagcompetitie zal gaan uitkomen. ,,Niemand met een zwart-wit SDZ hart is nu vrolijk.”

Hoop

Daags na de lachwekkende en beschamende 1-15 nederlaag tegen RODA’23, die niet alleen in Amsterdam maar zelfs in de wijde omtrek het gesprek is, proberen leden de moed erin te houden. Voor de nieuw aangestelde trainer-coach Donny Kessing, op de achtergrond als steun in de rug actief voor Nick van Beek, veranderd er weinig. ,,De laatste uitslagen laten zien dat de club SDZ het moeilijk heeft en de nederlaag van afgelopen zondag is geen reclame. Zo’n uitslag komt zelden voor op dit niveau. Voor mij veranderd er echter niets. Ik ga naar SDZ met een visie en hoop”, aldus een montere Kessing.  

Positief

Toch zal het geloof niet zijn toegenomen de afgelopen maanden. Kessing: ,,Het vertrouwen is inderdaad broos geworden. We doen het nu met veel spelers die vanuit de vereniging en jeugd zijn toegevoegd. Tijdens het lopende seizoen zijn behoorlijk wat spelers gestopt. Als het niet lekker draait, dan loop je daar tegenaan. We hebben nu ook jonge jongens in het veld staan die nooit op dit niveau gespeeld hebben. Ergens is er dus wel een logische verklaring voor de sportieve malaise. We willen er aanstaande maandag, tweede pinksterdag, weer staan tegen Bloemendaal. De laatste twee wedstrijden wordt overleven. We blijven positief naar elkaar en met elkaar. De situatie van nu is niet de situatie voor komend seizoen. Alle spelers en stafleden die ik spreek hebben juist veel zin in komend voetbalseizoen. Het is nu hartstikke klote, maar de huidige spelers pakken de handschoen wel op. Ze knokken voor de club.”

Kessing kijkt breder dan alleen het eerste elftal, precies wat het bestuur ooit had bedacht. ,,Ik ga kijken bij de jeugdteams, die voor het eerste elftal trainen. Daar staan goede trainers, die met passie en veel enthousiasme bezig zijn om jonge spelers te helpen met hun ontwikkeling. Ik zie ook kwaliteit, bij zowel spelers als trainers. Ik maak me op dat vlak geen zorgen. Het is nu zwaar en er is begrijpelijke kritiek, dat snap ik allemaal. Ik doe vooral dingen waar ik wel invloed op heb. We hebben tijd nodig om het SDZ te worden van jaren geleden. Op de achtergrond zijn we daar mee bezig. We gooien er veel positieve energie tegenaan. Alle baat helpt.”

Danny Flemming, gepokt en gemazeld in het amateurvoetbal, is een SDZ-er met een lange staat van dienst. Na een toevallig uitstapje naar Pancratius (lees: SCPB’22) is Flemming terug op het honk. Flemming zette al snel een belangrijke daad in het seizoen; het opzetten van een technische commissie. Flemming: ,,Ik onderscheid allereerst het voetbaltechnisch en ondersteunend/ organisatorisch deel. Dan hebben we nog jeugdvoetbal, de zondag 1 en het recreatievoetbal. Dat schept duidelijkheid in de organisatie.”

Certificering

Flemming keek rond in de eerste maanden en stak ook de handen uit de mouwen. ,,Over het jeugdvoetbal ben ik positief. We waren met SDZ de tweede club in Amsterdam, na AFC, met een KNVB-certificering. Die was sinds vorig seizoen verlopen en dit seizoen is hard aan gewerkt voor de verlenging van het certificaat. We voldoen op dit moment aan alle eisen die zijn gesteld om een Lokale Jeugd Opleiding te zijn, volgens de normering van de KNVB. Het was in onze ogen de enige objectieve manier om de opleiding goed te toetsen. Daarin zijn we geslaagd. We zijn nog altijd ster-partner van Ajax en we zien met enige regelmaat talentjes naar BVO’s vertrekken. De basis is meer dan prima bij ons.”

Jeugdopleiding

Flemming: ,,Komend seizoen hebben we weer een O19 staan, met een volwaardige staf. De bedoeling is om deze spelers langer aan ons te binden. We willen naar een O23 toe, waar jonge jongens kunnen rijpen en aansluiting vinden bij de selectie. Als we gemiddeld drie spelers per jaar kunnen afleveren aan het eerste elftal, dan doen we het goed.”

Er zijn wel veel wisselingen geweest bij de jeugdafdeling, met gevolgen. Men bleek niet honkvast, spelers zochten hun heil elders uit ontevredenheid en instabiliteit. Flemming: ,,Binnenkort start er een nieuwe HJO bij SDZ. De technische staf bij de jeugd is verder helemaal rond voor komend seizoen. We hebben twee technisch jeugdcoördinatoren in de onder- en bovenbouw en in Milano Koenders een oud-SDZ jongen terug in de opleiding die de onderbouw gaat ondersteunen. De jeugdteams spelen op prima niveau, met een uitschieter bij de O14, die mogelijk in de derde divisie gaan starten. In de breedtesport gaan we maatwerk leveren. Centraal trainen die ondersteuning willen, of per team die zelfstandiger willen opereren. Daarnaast bieden we ook regelmatig clinics. Daar hebben we een flinke verbeterslag gemaakt.”

1920 Academie

De gemeente Amsterdam gaat de strijd aan met commerciële voetbalscholen. Volgens de gemeente hebben scholen een negatief effect op amateurvoetbalverenigingen: ze gebruiken de velden van verenigingen en ze zouden trainers “wegkopen”. De KNVB probeert landelijk via licenties en duidelijke regels de teugels aan te halen, zoals een verklaring omtrent gedrag (VOG) van trainers. Wethouder Sofyan Mbarki (PvdA) van de gemeente Amsterdam noemt het “handel in voetbaldromen”. “We moeten eerlijk zijn dat een voetbalcarrière niet voor iedereen is weggelegd. Maar we zien wel dat daar mee geadverteerd wordt.” Steeds meer verenigingen starten een eigen voetbal-academie, tot genoegen van gemeente en KNVB. Bij SDZ hebben ze de regie weer in eigen handen. Flemming: ,,De reden om met de 1920 academie te beginnen was om de opleiding van jonge voetballers, de kwaliteit van de opleiding en de geldstromen in eigen beheer te houden. De 1920 Academy is de interne opleiding, vernoemd naar het oprichtingsjaar van de club. Naast deze wekelijkse trainingen organiseert SDZ talentendagen, voetbalkampen in de schoolvakanties, en ook trainersopleidingen en andere evenementen zoals een meiden-dag en de Future Cup, een jaarlijks terugkerend intern toernooi voor onze nieuwe O8 spelers.”

,,Er zijn wel een paar goede voetbalscholen hoor”, erkent Flemming. Maar, wij willen als club niet meer afhankelijk zijn. Zo zie je dat verenigingen steeds zwakker worden en een commerciële voetbalschool soms de regie overneemt bij een vereniging. We doen het met onze eigen trainers en we kunnen ze ook iets extra’s bieden om zich zo aan ons te binden. We willen de beste van centrum en west zijn, zodat ouders en spelers niet meer extern hoeven te kijken. In Marcel Grapendaal hebben we een ondernemer die het bestuur versterkt en momenteel adviseert. Hij is commercieel sterk en creatief. Hij regelt op het gebied van Marketing de zaken scherp. Marcel heeft met zijn poten in de klei gestaan, waar we op veel gebieden plezier en profijt van gaan hebben. Dat heeft de vereniging hard nodig. Ook met de KNVB en de gemeente is er heel goed contact.”

Geen doorgangshuis

Waar dit allemaal toe moet leiden? Flemming tot slot: ,,We zijn twee jaar achter elkaar onderuit gegaan met het eerste elftal. Dat is een feit dat we niet kunnen veranderen”, bevestigd Flemming ruiterlijk ,,De spelers die nu spelen doen hun best. We proberen het seizoen zo goed mogelijk te volbrengen. Half juni gaan we starten met de nieuwe selectie. Er is kwaliteit bijgekomen en we willen de jeugd inpassen wanneer het kan. We hebben volgend seizoen een leuke ploeg, waar de mensen hopelijk graag naar komen kijken. We moeten hard werken om uit die negatieve spiraal te komen. We hebben een goede technische staf neergezet met SDZ-dna en ook de spelers die er bij gaan komen hebben grotendeels een SDZ-verleden. We willen geen doorgangshuis meer zijn, maar een mooie mix van eigen jeugd, talenten uit de buurt en wat oudere jongens. We hebben bijvoorbeeld in Milan Roersma een 17-jarige keeper op doel in het eerste elftal die komend seizoen in de O19 gaat spelen, maar betrokken blijft bij het eerste team. We gaan de jeugd met beleid inpassen. De Dames gaan ook naar de zaterdag speeldag, samen met de jeugdteams. We willen een drukkere zaterdagmiddag op de club en proberen de gezelligheid en het niveau van weleer terug te krijgen. Het zou mooi zijn als iedereen met een zwart-wit SDZ-hart positief vooruit kijkt, zodat we straks met elkaar vrolijker langs de lijn kunnen staan.”

Foto’s: Koos van der Leest