Het Amsterdamsche Voetbal Doelgericht
Cirkel van Invloed
Door: Robin Punt
Afgelopen week las ik een interessant stukje geschreven door Martin Dupuis, mede-scheidsrechter en ook docent arbitrage bij de KNVB. In het recente verleden ben ik zijn coach geweest en ik vond het een mooi stukje, waardevol genoeg om te delen.
Dupuis schrijft het volgende: “Als docent arbitrage zie ik het vaak gebeuren: Scheidsrechters die de spelregels paraat hebben, netjes lopen en met een goed humeur vol goede moed het veld op stappen. En dan… gaat het los. Na twintig minuten staat de trainer van de thuisploeg met z’n armen in de lucht, de grensrechter denkt dat vlaggen een vorm van zelfexpressie is en ergens op de tribune zit een man die ervan overtuigd is dat jij elke week expres tegen zijn club fluit. En dan zie ik het gebeuren: frustratie. Twijfel. De energie loopt weg alsof er een lek zit. Niet omdat hij de regels niet kent. Maar omdat hij probeert grip te krijgen op alles — op spelers, coaches, supporters, het weer en af en toe zelfs op zijn eigen hartslag. En daar gaat het mis. Want als je denkt dat je álles onder controle moet hebben, dan word je op een gemiddelde zaterdagmiddag al volledig murw gebeukt.”
Daarom vertel ik ze altijd over iets wat niet in het spelregelboek staat: de Cirkel van Invloed. Het idee is simpel: in een wedstrijd zijn er dingen waar je wél invloed op hebt en een hele hoop dingen waar je dat niet hebt. Je hebt invloed op hoe je communiceert, hoe je staat, hoe je een beslissing uitlegt en hoe je met je eigen fouten omgaat (ja, die gaan komen, wen er maar aan). Je hebt géén invloed op het humeur van een trainer, de grilligheid van een publiek of de grensrechter die zijn vlag behandelt alsof het een joystick is in FIFA.
Neem een klassieker: je fluit voor een penalty. Jij zag een duidelijke duw, een speler gaat neer, jij wijst resoluut naar de stip. Binnen twee seconden ben je volgens de helft van het veld een held en volgens de andere helft de reden waarom voetbal kapot is. Iedereen roept iets. Je hoort je naam, maar niet in combinatie met vriendelijke woorden. En toch is daar het moment van keuze. Laat je je opvreten door de reactie van anderen? Of focus je op je eigen gedrag? Want je kunt het publiek niet stil krijgen, de trainer niet ineens Zen maken, en die speler die vijftig meter sprint om verhaal te halen gaat ook niet halverwege stoppen voor een kopje thee. Maar, jij kunt wel besluiten hoe je erbij staat. Hoe je spreekt. Hoe je verder gaat. Dat is de Cirkel van Invloed. Jij hebt geen macht over de chaos, maar je hebt wél regie over hoe je erin staat.
Daarom zeg ik tegen elke scheidsrechter die net begint: leer onderscheid te maken tussen waar je wél en geen invloed op hebt. Dan ga je het langer volhouden. Dan word je beter, rustiger en – misschien wel het belangrijkste – je blijft plezier houden in het fluiten, ook als de dug-out verandert in een openlucht soap. Dus, stel jezelf na elke wedstrijd die ene vraag: “Waar had ik vandaag invloed op? ”En als je merkt dat je je druk hebt gemaakt over dingen waar je geen grip op had — mooi. Dan weet je waar je de volgende keer geen energie in hoeft te stoppen. Want fluiten is al lastig genoeg. Verspil je kracht niet aan dingen die je toch niet kunt veranderen. Richt je op wat van jou is.”
Wijze woorden die mij voor ieder individu waardevol blijken – niet alleen voor beginnende scheidsrechters. Afgelopen weken lijkt het of de arbitrage – zeker in de betaalde tak onder een vergrootglas ligt, als ik de populaire nieuwssites goed volg; FC update / soccernews / voetbal inside et cetera dan gaan mijn betaalde collega’s wekelijks zwaar de fout in. Toegegeven, er waren natuurlijk een paar missers bij maar de ‘media’ kan het ook overdrijven. Die moeten ook kijkers trekken naar hun pagina’s, maar de media zijn te vaak en te veel bezig om spijkers op laag water te zoeken en de scheidsrechter als Kop van Jut in te zetten. Dit helpt niet om meer respect te hebben voor de arbitrage – zeker niet in het amateurvoetbal waar wij wekelijks mogen acteren. Zo maakte Marc Nachtegaal zich compleet ongeloofwaardig, volgens FC Update, tijdens Feyenoord – Groningen terwijl ik dat juist de beste van het veld vond – lekker liet voetballen – of Gözübüyük tijdens Ajax – PSV. Hij stapelde fout op fout.
Ik heb welgeteld zes kleine momentjes uit kunnen pikken waarin er wellicht een andere beslissing gegeven had kunnen worden – soms in het voordeel voor de één, dan weer in het nadeel voor de ander. Als er maar iets ‘negatiefs’ gebeurt, zijn ze er als de kippen bij om dat breed uit te lichten, terwijl als je wel super goed gefloten hebt dat verder niet ter sprake komt. Ik zeg altijd: als scheidsrechter heb je het goed gedaan als je niet ter sprake komt, als het niet over jouw gaat. Natuurlijk zijn we gevoelig voor complimenten…….en als je dan genoemd word liever positief natuurlijk.
Die Cirkel van Invloed ga ik nog vaak aan denken. Waar had ik vandaag invloed op?
Robin Punt schrijft regelmatig een column voor Het Amsterdamsche Voetbal. Punt fluit al ruim 20 jaar wedstrijden in het amateurvoetbal. Dit jaar voor het eerst een veelgelezen “stukje” op het Amsterdamsche Voetbal: ‘door de ogen van de scheids’, wat hij meemaakt, voor, tijdens of na wedstrijden of gewoon zomaar wat hem bezighoudt. Punt is naast scheidsrechter ook begeleider/ coach ontwikkeltraject-scheidsrechter én Vriend van het Amsterdamsche Voetbal met zijn bedrijf Intertime Klokken.
